Osnovna djelatnost

Osnovna djelatnost CEDIS-a je distribucija električne energije.

Elektroenergetske djelatnosti Društva propisane su Zakonom o energetici, licencama u energetskom sektoru i Statutom CEDIS-a.

Djelatnosti Društva su:

    • distribucija električne energije,
    • operator distributivne mreže,
    • izgradnja i održavanje elektroenergetskih objekata,
    • projektovanje i nadzor, i
  • druge djelatnosti propisane Statutom CEDIS-a.

Mapa distribucije električne energije Crne Gore

Realizacijom osnovnih djelatnosti, CEDIS obezbjeđuje uredno i kvalitetno zadovoljavanje potreba potrošača na svim naponskim nivoima, te sigurnu i stabilnu isporuku električne energije privredi i stanovništvu Crne Gore.

Osnivač CEDIS-a je Elektroprivreda Crne Gore sa vlasničkim udjelom od 100%.

Adresa sjedišta Društva:

Društvo sa ograničenom odgovornošću

“Crnogorski elektrodistributivni sistem”

Ulica Ivana Milutinovića br. 12;

81000 Podgorica;

Ostale informacije

PIB: 03099873

PDV 30/31-16162-1

Istorija elektrifikacije Crne Gore

Elektrifikacija Crne Gore počela je u prvoj deceniji XX vijeka. Tradicija duga više od jednog vijeka započela je nakon, samo, 28 godina od izgradnje prve svjetske električne centrale, koju je u Njujorku podigao čuveni američki pronalazač T. A. Edison. Time se Crna Gora svrstala u red, za to vrijeme, rijetkih evropskih i svjetskih država čije je pojedine gradove osvjetljavala električna energija.

Sve je počelo 19. avgusta 1910. godine, kada je, povodom krunisanja Nikole I Petrovića, na Cetinju, puštena u rad prva električna centrala u Crnoj Gori. U današnjim okvirima, to je bila mini elektrana, sa dva dizel motora, snage 110 kW. Tokom godina snaga je udvostručena na 220 kW. Elektrana je služila za osvijetljenje Dvora, Zetskog doma, glavne ulice grada i nekoliko kuća viđenijih Crnogoraca. Postala je osnova razvoja jednog od najznačajnijih privrednih subjekata u Crnoj Gori, Elektroprivrede Crne Gore. Elektrana je radila 50 godina, 450.000 sati neprekidno – 12 godina bez kvara. Centralu je podigla i opremila, tada, ugledna firma Emanuela Krausa iz Trsta. Zgrada i postrojenja „Crnogorskog preduzeća za elektriku“, kako se najprije zvala cetinjska elektrana, konzervirani su i zbog njihovog izuzetnog značaja stavljeni pod zaštitu Zakona kao spomenik kulture, da bi 13. novembra 1976. godine bili pretvoreni u muzej EPCG, sa predlogom da prerastu u Tehnički muzej Crne Gore. Datum puštanja u rad električne centrale, 19. avgust, proslavlja se kao dan EPCG AD Nikšić.

Ubrzo poslije puštanja u rad cetinjske minielektrane po Crnoj Gori su počele da se otvaraju i druge elektrane i tako su drugi gradovi i građani u Crnoj Gori počeli da uživaju u prednostima koje je sa sobom donijela električna energija – Bar 1913. godine, Kotor 1916. godine, Herceg Novi 1925. godine, Podgorica i Nikšić 1927. godine, Risan 1928. godine, Kolašin 1929. godine, Ulcinj 1930. godine, Zelenika 1935. godine, Perast 1936. godine, Pljevlja 1937. godine, Tivat 1939. godine i tako redom.

Izgradnjom hidroelektrana koje se danas nazivaju „malim“, ili distributivnim, završena je prva i počela druga etapa razvoja elektroenergetskog sistema Crne Gore. Opet je Cetinje bilo prvo. U njegovoj blizini je izgrađena, 1937. godine, HE „Podgor“ snage 250 kW, koja i danas proizvodi električnu energiju. Nakon nje izgrađene su: „Rijeka Mušovića“ 1950. godine, snage 1,36 MW (1360 kW), „Slap Zete“ 1952. godine, snage 1,2 MW i godišnje proizvodnje 6000 GWh, „Rijeka Crnojevića“, takođe 1952. godine, snage 754 kW (prilikom puštanja u pogon samo 160 kW) i „Glava Zete“ 1955. sa snagom 4,5 MW, koja je jedina sva pod zemljom. Od malih hidroelektrana danas su u pogonu još i „Lijeva Rijeka“ i „Šavnik“, a ukupna snaga malih HE iznosi 8,5 MW.

Treća etapa razvoja počinje izgradnjom velike HE „Perućica“, koja je u prvoj fazi izgrađenosti puštena u pogon 1960. godine. Završetkom njene druge i treće faze Crna Gora ostvarivala je značajne viškove električne energije. Šesnaest godina kasnije izgrađena je HE „Piva“, sa najvišom branom na Balkanu, odnosno jednom od najviših u Evropi (220 m), pa 1982. godine TE „Pljevlja“. Time je završena izgradnja proizvodnih pogona današnje Elektroprivrede Crne Gore.

Osim proizvodnih objekata u Crnoj Gori je izgrađena značajna električna mreža raznih naponskih nivoa sa dalekovodima, trafostanicama i drugim objektima, kao i veoma razuđena distributivna mreža po svim naseljenim mjestima naše države. Distributivna i prenosna mreža pratile su razvoj i usavršavanje proizvodnih pogona.

Prvi dalekovod u poslijeratnom razdoblju je, inače, izgrađen 1946. godine na potezu Cetinje – Višnjica. Dužina dalekovoda bila je 15 km, a projektant ovog zahvata bio je inženjer Vinko Petrić koji je početkom juna 1946. godine iz Slovenije stigao u Crnu Goru i odmah započeo aktivnosti na izgradnji ovog DV.

Ovo je bio kratak istorijat razvoja energetskog sistema Crne Gore. Pročitali ste kako smo pratili dostignuća u svijetu i brzo ih primjenjivali kod nas. Na taj način smo stvorili čvrst oslonac za još kvalitetniji razvoj energetskog sektora u budućnosti.

Monografiju možete pogledati ovdje.

© 2017 CEDIS All Rights Reserved. Created with love by bildstudio